Oud-VVD-Kamerlid Helma Lodders zegt partijlidmaatschap op en stapt over naar BBB: ‘Politiek is soms zo lelijk’
Oud-VVD-Kamerlid Helma Lodders kan níét meer leven met de koers van de partij en stapt over naar de BBB. Ze komt daar als lijstduwer op de lijst. Lodders is niet de eerste politieke transfer en waarschijnlijk ook niet de laatste: de afgelopen jaren groeit het aantal partijwissels enorm.
Helma Lodders was een VVD’er pur sang. Maar liefst elf jaar lang was ze Tweede Kamerlid voor de partij, zes jaar lang was ze wethouder en vier jaar lang raadslid in haar gemeente Zeewolde.
Maar nu zegt ze haar lidmaatschap van de VVD officieel op. Ze kan het niet meer opbrengen om het VVD-beleid ‘continu te moeten verdedigen’. ,,Dit is geen lichtzinnig besluit, maar in aanloop naar de verkiezingen wil ik kleur bekennen.”
Lodders hekelt met name de koerswijziging van de VVD op het gebied van landbouw. „Het begon allemaal met dat beruchte stikstofkaartje van toenmalig minister Christianne van der Wal”, blikt Lodders terug. „Daarmee werd de hele boerensector weggezet als probleem. Ik voelde meteen: de VVD wil net als D66 de veestapel laten krimpen.” En dat mag van haar nooit een doel op zich zijn.
‘Openlijk geflirt met het radicale GroenLinks’
Maar haar onvrede uit zich ook op andere onderwerpen. Ze snapt bijvoorbeeld niets van ‘het doorgeschoten klimaatbeleid’ van de partij, al vijlde de VVD daar onlangs wel wat scherpe kantjes van af. En dat de VVD een coalitie met de PVV uitsluit, maar wel ‘openlijk flirt’ met het ‘radicale GroenLinks’, snapt ze al helemáál niet.
Lodders voerde intern ‘heel veel gesprekken’ om de koers te veranderen, maar zonder resultaat. „Ik kan blijven strijden en me blijven afzetten, maar dat geeft niemand energie.” Na de val van het kabinet stelde Lodders zichzelf de vraag: „Laat ik mij aanspreken op het beleid van de VVD? Of vaar ik mijn eigen koers? Ik heb gekozen voor dat laatste.” En dus zegt ze haar lidmaatschap van de VVD nu op.
Overigens heeft Lodders niet de ambitie om daadwerkelijk Kamerlid te worden. Ze wil vooral een zichtbare BBB’er zijn, daarom komt ze laag op de lijst, als lijstduwer. Als de kiezer haar tóch genoeg voorkeurstemmen geeft, zal ze ‘dat besluit respecteren’ en alsnog haar plek in de Kamer innemen.
Helma Lodders in 2021 in de Tweede Kamer namens de VVD.
Helma Lodders in 2021 in de Tweede Kamer namens de VVD. © ANP / Bart Maat
Niet de eerste partijwissel
De overstap van Lodders is niet de eerste partijwissel in aanloop naar de verkiezingen. Voormalig PVV-staatssecretaris Ingrid Coenradie stapte onlangs al over naar JA21, en voormalig NSC-Kamerlid Aant Jelle Soepboer is inmiddels aangesteld als lijsttrekker voor FNP, de Fryske Nasjonale Partij.
Bovendien voert NSC-Kamerlid en pensioenwoordvoerder Agnes Joseph momenteel gesprekken met de partijtop van 50-Plus, om eventueel hun lijsttrekker te worden. En het is ook nog maar de vraag of NSC-Kamerlid Diederik Boomsma zich nog thuis voelt bij zijn partij. Hij mengde zich net voor de zomer in de strijd om lijsttrekker te worden van NSC, maar greep mis. Bronnen melden dat een partij als JA21 hem ‘met open armen’ zou ontvangen als hij daar op de lijst zou willen.
Niemand in het debat sprak hem daarop aan, dát is pas lelijk
Helma Lodders
Wat doet dit grote aantal overstappers met het vertrouwen in de politiek? Helma Lodders moet even nadenken over die vraag, maar vindt dat ze haar eigen principes op deze manier trouw blijft. „Nogmaals: ik heb dit besluit niet lichtzinnig genomen.”
Ze vindt iets anders in de politiek veel kwalijker: „Dat een coalitiepartner (NSC-Kamerlid Harm Holman, red.) landbouwminister Femke Wiersma vergelijkt met een koe die tien keer geïnsemineerd wordt en maar niet zwanger wil worden… Niemand in het debat sprak hem daarop aan, dát is pas lelijk.”
Vertrouwen kan ‘twee kanten op’
Volgens een andere overstapper, FNP-lijsttrekker Soepboer, kan het twee kanten op met het vertrouwen: „Als je als overstapper ideologisch niets met je nieuwe partij hebt, is het schadelijk,” vindt Soepboer. „Maar als je zoals ik altijd al lid was van FNP, dan kun je ook redeneren dat een goed Kamerlid beschikbaar blijft voor de politiek.”
Oud-PVV’er Ingrid Coenradie vindt ‘dat het niemand kan verbazen’ dat ze niet bij de PVV is gebleven. ,,Voor de harde kern van de PVV ben ik misschien de grootste landverrader. Maar ik denk ook dat heel veel mensen begrijpen dat de PVV is weggelopen. En wat kun je daar dan nog doen? JA21 is een logische stap.”
Piek in aantal politieke transfers
Het fenomeen ‘politieke overstapper’ is zeker niet nieuw, maar het aantal transfers neemt de laatste jaren wel enorm toe, ziet parlementair historicus Bert van den Braak. Zo was GroenLinks-burgemeester Femke Halsema tot 1997 lid van de PvdA, zat oud-PvdA-leider Ad Melkert ooit bij de PPR en is PVV-leider Geert Wilders begonnen bij de VVD.
Volgens zijn eigen inventarisatie stapten tussen 1965 en 2015 in ieder geval 27 politici over naar een andere partij. In de laatste zes jaar, vanaf de opkomst van BBB, waren dat er maar liefst 29. En misschien nog wel meer, zegt Van den Braak, want deze wissels worden niet in een officieel register bijgehouden. De reden? Het grote aantal nieuwe partijen de laatste jaren. Die zoeken allemaal kandidaten. ,,Nieuwe partijen hebben ervaren politici nodig. En waar haal je die vandaan? Juist, bij een andere politieke partij.”